Vào những ngày này của 46 năm về trước ở phi trường Đà Nẵng... NHỮNG KỶ NIỆM THƯƠNG ĐAU !

Lúc đó đã ngoài giờ làm việc , trời rất là oi bức!…Mặc dù cách đây đã hằng mấy chục năm, tôi vẫn còn nhớ rõ hình ảnh của đại tá Thái bá Đệ (đã mất) không đoàn trưởng 61 chiến thuật, đặc trách bốn phi đoàn phản lực A37 và một phi đoàn chiến đấu F-5 tại Đà-nẵng. Ông chỉ mặc độc nhất cái quần lính, mình để trần mồ hôi nhể nhại ngồi sau chiếc bàn nhỏ đặt ở ngoài hành lang BCH không đoàn. Có khoảng 20 người, đa số mặc đồ bay đứng nối đuôi nhau thành hàng dài, trên tay mổi người cầm tờ giấy chờ ký, tôi đứng đằng sau cùng…Không nghe ai nói chuyện với ai, dáng mặt đăm chiêu, không khí cho thấy sắp xảy ra một biến cố lớn!...

Giữa lúc làn sóng người di tản từ Huế vô bít kín cả đường đèo Hải-vân. Tr/tá Phạm đình Anh, phi đòan trưởng 538 từ Biên hoà (nguyên PĐ về học F-5E) cho phép tôi và th/úy Nguyễn-Thi lái chiếc pick-up ra ngoài đó đón người thân. Đoạn đường chỉ có 105 km, tức khõang 70 miles mà phải mất hai ngày hai đêm mới về lại được, không có thời gian để kể, nhưng qúy vị cũng hiểu, gian khổ và nguy hiểm tới mức nào ! Húê lúc đó đã trở thành một thành phố chết, hầu hết đã bỏ nhà cửa ra đi chỉ còn lại một số rất ít. vô phương! đứng ngoài đường chụm thành từng nhóm, nhìn theo xe chúng tôi chạy qua với ánh mắt khao khát. Tôi không thấy bóng dáng một người lính VNCH nào, cũng chẳng biết VC đang ở đâu?. Ngày hôm sau (26-3-75) thì nghe tin Huế mất..

Sắp xếp chổ tạm trú cho người nhà ở ngoài phố xong là tôi vào ngay phi đòan. Gặp Tr/tá Lê xuân Lan không đoàn phó tại khu trực F-5 Alert-pad (căn nhà tứ giác nằm giữa sân đậu máy bay F-5 gần sát phi đạo để hoa tiêu trực không chiến cất cánh cho nhanh). Ông cho biết đã xin được một C130 chỉ ưu tiên dành cho KĐ61, khỏang 10 giờ tối hôm nay sẽ đáp xuống Đà nẵng, nhớ giữ kín! Tôi liền trở lại phi đoàn nhờ văn thư đánh gấp một danh sách gồm 16 người, rồi lập tức mang đến đây.

…Cuối cùng tới lượt tôi, Đ/tá Đệ, một tay cầm tấm bìa cứng quạt, quạt. một tay cầm cây viết, ngước nhìn tôi vẫn tươi cười, nhưng ánh mắt thật buồn bả.. “A! còn Lê Phiếu đây rồi..”nói xong ông đặt bút ký liền rồi đưa cho người lính đứng bên đóng dấu, anh này lại ăn mặc rất chỉnh tề , áo bốn túi thẳng nếp..Tôi nhận thấy nơi Đ/tá hôm đó có cái gì lạ lạ, không giống ngày thường, hình như ông đã đoán biết trước việc gì sẽ xảy ra và đây là lần cuối.. giúp được cái gì cho đàn em là làm ngay!

Cầm tờ giấy có khuôn dấu và chử kỹ của Đ/T Đệ, người lớn thì kèm theo thẻ căn cước, con nít khỏi. QC cho vô cổng ngay. Khi đi qua trạm gác khu trực alert-pad, Hưng trâu (bay A37) lên đạn “róc,róc”, tôi bận lái xe, chưa kịp trả lời thì bà xã tôi đã nhanh nhẩu “xe anh Phiếu, xe anh Phiếu”. Vừa vào tới nơi đã thấy đám đông khỏang hơn trăm người đang tập trung ngay trước sân khu trực alert-pad. Tôi loáng thoáng thấy Hồ Ba phi đội trưởng của tôi lúc đó cũng có mặt với một số người nhà, không biết anh trở ra đà nẳng hồi nào? Bà con ban đầu còn nhốn nháo, nhưng chỉ một lúc rồi cũng được sắp xếp thứ tự theo sự điều khiển của th/tá Hồ kim Giàu và tr/tá Lê xuân Lan (được biết hai niên trưởng kính mến cũng bị kẹt lại và đi tù ngoài Bắc hơn 15 năm). Anh em phi đạo không biết do lệnh ai hay tự nguyện, đã kéo “rúp” (máy thổi hơi start cho F5 nổ máy) làm hàng rào ngăn chận người ngoài xâm nhập.

Qua khỏi mười giờ, rồi mười hai, vẫn không thấy động tĩnh, tr/tá Lan tiếp tục liên lạc và hứa hẹn, đám đông bắt đầu mất dần hy vọng, nhưng vẫn ngồi yên giử chổ, mắt nhắm nghiền vì qúa mệt mỏi ...tội nghiệp cho mấy ông bà cụ gìa và đàn bà thai nghén trong đó có ba mẹ tôi, bà nội vợ, bà xã tôi đang có bầu, lạị vừa mới trải qua cuộc hành trình một ngày và một đêm đầy gian nan từ Huế vô..

Phòng trực alert-pad lúc đó vẫn rực sáng, máy lạnh vẫn chạy đều. xuyên qua kính cửa sổ tôi thấy anh em biệt đội không biết đang chơi bài, tán dốc hay nhắp cà phê ? vẫn cười nói vui vẻ như không có chuyện gì xảy ra.. chỉ độc nhất một mình Th/tá Nguyễn v Cổn, biệt đội trưởng từ Biên hòa ra tăng phái, tay cầm bình nước trà và cái tách nhỏ, đi lui đi tới nơi cái hành lang, lối vào nhỏ xíu của khu trực… thấy tôi, th/tá bước xuống và tiến lại gần vẫn cái bình trà trên tay; nhưng lần này có hai cái tách, th/tá Cổn ra dấu đem mời ba mẹ tôi hoặc bà con ai đó. Ông không nói gì hết, chỉ khẻ lắc đầu, nhưng tôi đã đọc được ngụ ý ông muốn nói “chiến tranh khổ qúa phải không?” tôi lại nhìn vào phòng trực, chỉ trong một phạm vi nhỏ thế này mà đã chia thành hai ranh giới.

Đến hơn một giờ sáng…vẫn chưa có dấu hiệu gì xảy ra, đám người vẫn ngồi bất động, không ai giống ai, tuy cùng một tâm trạng, nhưng có lẽ mỗi người đang đeo đuổi một ý nghĩ riêng… Th/tá Giàu và tr/tá Lan biến đi đâu mất. Tôi cũng lửng thửng tản bộ về phi đoàn, dù không với mục đích gì hết.. nhưng đúng là số xui tận mạng! Giữa đêm khuya tĩnh mịch, đèn vẫn sáng, không một bóng người, tôi bước từng bước chậm theo lối vào, ngước nhìn từng tấm ảnh lớn của mổi hoa tiêu treo trên vách tường màu hồng, tay cầm nón bay tươi cười đứng bên chiếc F-5. Lúc bấy giờ tất cả anh em đang ở Biên-hòa học F-5E và tôi biết rõ, họ sẽ không bao giờ còn trở về nơi đây nữa… chỉ độc nhất mình tôi và đây cũng là lần cuối cùng ! mắt tôi đỏ hoe theo ý nghĩ đó khi quay lưng từ biệt.

Vừa bước ra khỏi cửa thì cái điện thoại, tôi vẫn còn nhớ số 2633 reo vang.. giọng của một ông bạn không thân lắm tên T từ bên kia đầu dây, cầu khẩn tôi gíup đỡ..với bạn bè dù bất kỳ ai và trong hoàn cảnh nào, tôi rất nhiệt tình. Và tôi đã hứa..liền cấp tốc lái xe pick-up ra một địa chỉ ở số…đường Ng T Giang. Giữa lúc người ta đang say ngủ, tôi đấm cửa liên tục. ban đầu họ không dám mở. chỉ hé cửa sổ , thấy chiếc xe KQ và tôi mặc đồ bay, người ta mới yên lòng và tiếp tôi.. sau khi giới thiệu sơ qua, tôi đi thẳng vào vấn đề, yêu cầu trong năm phút phải quyết định, hoặc đi, bỏ lại tất cả và lên xe, hoặc ở lại.Sau khi hội ý ,hình như một ông rể và một bà chị ở lại, còn tất cả lên xe trong đó có một cô sinh viên, tôi còn nhớ có cái tên rất Huế, Hương-Giang. Tới cổng phi trường, QCvẫn còn làm việc rất nghiêm chỉnh, tôi nhớ hình như phải gọi th/tá Giàu can thiệp mới được vào.

Khi trở về lạị khu vực alert-pad thì đã gần 2 giờ sáng.. tình hình bấy giờ đã trở nên rất sôi động vì trên bầu trời chiếc C130 đang lượn vòng chuẩn bị đáp, anh em phi đạo đứng nối tay làm hàng rào ngăn chận người lạ xâm nhập, thỉnh thoảng một chiếc trực thăng từ đâu chớp nhoáng đáp xuống, xô bỏ người thân rồi vụt bay như con chim bói cá.. còn những vị hành khách không mời này như đã được huấn luyện trước, nhanh chóng trà trộn vào đám quân ô hợp. Th/tá Giàu ra sức giữ trật tự , Tr/tá Lan lớn tiếng trấn an “bà con yên chí, ai cũng được đi. Tất cả đồ đạc, lớn nhỏ bỏ hết lên đây”vừa nói vừa chỉ chiếc xe pick-up “máy bay sẽ mang theo, xuống phi trường SG của ai sẽ lấy lại”… Thường ngày tôi thấy Tr/tá đạo mạo, chính trực, hôm đó sao nói dối tài tình đến thế ! chính tôi cũng lầm tưởng. Tr/tá Lan vừa nói xong, bà con nhào tới bỏ hết đồ đạc của mình, đầy nhóc khung xe và yên chí trở về chổ củ ̣(sau đó th/tá Cổn giao chìa khóa xe cho tôi với một hàm ý nhưng tôi không hiểu và đã không nhận, đến khi ngồi tù bảy năm về.. đói khổ qúa, nhất là nhìn thấy mẹ gìa và mấy đứa con thiếu ăn cứ tưởng tượng hoài ). Chỉ duy nhất có ba tôi ngồi ở hàng đầu, ông vẫn ôm chặt cái TV 12inches tôi mua ở Mỷ gởi về lúc du học, ông qúy lắm bỏ hết nhà cửa mang theo chỉ mình nó. Mấy tháng sau ông mất, lúc tôi đang ở trên trại tù và cứ nhớ mãi hình ảnh này…

Cuối cùng chiếc C130 đã đáp xuống, đi vòng vòng một hồi rồi quẹo vô phía đám đông đang ngồi chờ, đưa phần đuôi vào, tình hình bây giờ trở nên rất căng thẳng! tuy nhiên đám quân ô hợp vẫn ngồi yên bất động và chờ lệnh, tới lúc này tôi mới biết th/tá Giàu đã dàn xếp, người gìa, trẻ con, đặc biệt đàn bà mang thai được ưu tiên ngồi hàng đầu, trong khi đó bà xã tôi có bầu hơn tám tháng lại ngồi đằng sau cùng, cũng lỗi tai tôi trong giờ phút quan trọng nhất lại bỏ đi.. Tôi ra dấu cho bà xã tôi đứng dậy ra khỏi hàng và dẫn đi... được nửa chừng thì như một lệnh truyền từ hư vô. cả rừng người đồng loạt đứng dậy và cùng một lúc nhào tới. cảnh hổn loạn xảy ra tức khắc... hoàn toàn bất khả kháng! .Tr/tá Lan, Th/tá Giàu Th/tá Cổn tất cả chỉ biết đứng nhìn, như đang xem một cuốn phim thời chiến… cánh cửa sau của máy bay buộc lòng phải đưa lên lưng chừng, tới nước này tôi đành chịu thua, bỏ lại bà xã.. tôi chạy đến leo lên máy bay và không phân biệt, nắm được tay ai là kéo lên, tôi nhận ra chị Xuân vợ Mai v Minh, tôi phải dùng cả hai tay và cẩn thận hơn vì chị đang có bầu, vào lúc đó chỉ có mình tôi là làm công việc cứu hộ này. Kéo được khoảng mười lăm người thì máy bay rùng mình bỏ chạy như con bọ hung rực- rảy bầy kiến bu.. Ra tới gần phi đạo, lợi dụng khúc quẹo tôi nhảy xuống lăng mấy vòng, chiếc mủ “tây thi” rớt đâu mất, máu ướt bên trán.. tôi cũng không bận tầm, vẫn ngồi yên bất động nhìn theo chiếc C130 cất cánh cho đến khi bóng nó mất hút trong màn đêm tôi mới đứng dậy trở vô. Khu vực alert-pad bấy giờ như một bãi chiến trường, chỉ thấy lác đác vài nhóm nhỏ người thua trận đang mò mẩm, và đâu đó có vài tiếng khóc nấc lên tửng hồi… anh em trực không chiến thì đã tắt đèn đi ngủ từ lúc nào. Tự nhiên tôi lại thấy nhớ nhớ cái đám quân ô hợp, mới hồi nảy còn đang náo loạn…

Trọn nguyên cả một ngày hôm sau (27-3-75), từ sáng cho tới tối. không ăn không uống. một người bạn có tình, có nghĩa. Th/úy Ng v Tiếu luôn sát cánh bên vợ chồng tôi cùng đi trên chiếc Jeep màu xanh lam của người bạn Mỹ cố vấn phi-đoàn để lạị, lái chạy quanh phi đạo tìm đường thoát cho vợ chồng tôi (riêng Tiếu thì đã có F-5) có chiếc trực thăng bị hư máy, thấy người ta ngồi đầy nhóc, vợ chồng tôi với cái bụng bầu tổ bố cũng leo lên rồi leo xuống.Tiếu vẫn ngồi trên xe đợi..Thỉnh thoảng cũng có một hai chiếc C130 đáp xuống đi vòng quanh không dám ngừng. một chiếc C119 đảo vài vòng trên phi đạo rồi bay mất. có một số người bị chết vì trốn trong hốc bánh đáp của Boeing…chúng tôi cứ lái xe chạy vòng quanh, khi qua bên ngã phước-tường và dừng xe sát một chiếc C130 đang nổ máy ngoài phi đạo, thấy người ta bu đầy nhóc, không đóng cửa được tôi và Tiếu nhìn nhau lắc đầu.. bỏ cuộc ! chúng tôi trở về lại phòng trực alert-pad định nghỉ ngơi một lát, thì gặp th/tá Cổn. ông đưa vô phòng briefing, nói sơ qua trong trường hợp khẩn cấp.. cứ việc heading 173 mà bay, khỏi cần hợp đoàn, chờ đợi v.v.

Đêm thứ hai vẫn yên tĩnh, cho tới hơn nửa khuya, bọn VC bắt đầu pháo kích, càng lúc càng dữ dội, chủ tâm phá bỏ phi đạo, cắt đứt đường hàng không. Lúc đó, tôi và bà xã đang ở khu cư xá Trần v Tho, ̣ Giữa lúc mưa pháo và trong tranh tối, tranh sáng. từ trong nhà nhìn ra đường, tôi thấy sáu bóng người đi thất thểu, máu me tùm lum, hình như tới bước đường cùng, họ không còn biết sợ hãi gì nữa! dẫn đầu là một anh mặc đồ bay, mang lon đ/u. tôi bước ra cửa đưa tay ngoắc vô. Tôi đọc được tên trên ngực áo anh tên Tuấn, lái skyraider, một mình về đây, tìm cách đưa gia đình đi, nhưng không quen ai cả. Tôi đưa hết mọi người vô nhà, lấy xe jeep chở mình anh đi về hướng phi cảng dân sự, công nhận anh nầy giỏi thật! thấy một chiếc xe hơi của ai đậu bên lề đường, không biết bằng cách nào, chưa tới năm phút là anh nổ máy được rồi lái chạy theo tôi về lại nhà. Có được phương tiện, anh như con chim sỗ lồng, ríu rít cám ơn.. khi anh đi mất, tôi mới phác giác còn để laị một cô em gái khoảng 19 tuổi khá xinh, không hiểu nguyên do tại sao?.và cô này cũng không bày tỏ môt ̣phản ứng gì hết, chỉ lẻo đẻo theo vợ chồng tôi. Riêng Tuấn và những người còn lại, nhất là ông bố đang bị thương nặng, không biết số phận của họ sau đó đi về đâu? Chỉ biết một tin chính xác là có một A1 bị rớt ngoài biển do anh em phi đạo kể lại (anh Tuấn nếu còn sống hoặc qúy vị nào biết tung tích về vị đ/u mà tôi rất có cảm tình này ở một trong mấy phi đòan khu trục xin L/L, cám ơn) (2)

Đến khoảng 2 giờ sáng, thì tiếng đạn pháo thưa dần, tôi thấy anh em F-5 lần lược cất cánh từng chiếc một.. tiếng gầm rú của động cơ phản lực vang dội cả một vùng, át cả tiếng đạn pháo kích. Tiếu đã may mắn bay chiếc F-5D cất cánh từ hồi chiều, chở theo một Đ/u kỹ thuật, hình như Trần lưu Uý cũng bay cùng lúc. cũng trong đêm đó, một A37 crashed trên phi đạo, Đ/u Đỗ Thạnh tử thương tại chổ . Ngay sau khi chiếc F-5 cuối cùng rời phi đạo, tôi lái xe tới khu trực alert pad , chạy thẳng vô ụ đậu, tôi còn nhớ số phi cơ 273. Tr/u Thành trưởng toán phi đạo, từ trong chổ tối sau bức màn chống pháo kích, lớn tiếng giọng bắc kỳ năm-tư “Ai?” Nhận ra tôi anh dịu giọng “tất cả bay hết rồi.. chỉ còn mình Hồng-Tiễn.. mau lên! Tôi đi kêu tụi nó nổ máy,VC sắp pháo nữa đó”. Tôi nhìn con tàu, rồi quay lưng nhìn bà xã với cái bụng bầu ngồi yên lặng như pho tượng trên chiếc xe jeep giữa đêm khuya thanh vắng.. Thường ngày vợ tôi rất ủy mị, tôi nhớ lúc tiễn tôi vô biên hòa học F-5E đã oà khóc như một đứa trẻ, đến nổi tôi phải xin tr/tá Anh trở ra. Nhưng vào lúc này đây, biết tôi đi sẽ không bao giờ trở về.. nàng lại hối thúc “đi!…đi anh !..anh ơi !”. và tôi cứ tưởng bà xã tôi yếu đuối lắm, nhưng không… nàng đã chuẩn bị sẳn cho đứa con trong bụng một cái tên dù trai hay gái khi sanh ra “Lê anh Phiếu” nếu lúc đó tôi cất cánh…(bà xả tôi đã tâm sự khi bồng con lên trại tù ở trên núi thăm tôi lần đầu).

Và tôi đã lắc đầu.. Thấy vậy, Thành xẳng giọng và dùng từ cấp bậc đối với tôi “ thôi được , vậy thì Trung úy về nhà đi..” (đêm hôm sau, Thành đã chiến đấu rất anh dũng với VC và hy sinh tại chổ này, tôi sẽ kể sau (1) Tôi thẩn thờ như người mất hồn … thấy phòng trực alert pad, đèn vẫn còn sáng. Tôi dừng xe bước vào.. máy lạnh vẫn chạy đều, mấy ly cà phê đang uống dở, nước đá còn chưa tan.. khoảng nửa giờ trước đây, anh em còn đang sinh hoạt, bây giờ đã ở một thế giới khác.. thế giới của tự do, còn tôi thì sắp đối mặt với kẻ thù khát máu… Đang miên man, bổng nghe có tiếng động nhỏ, một bóng người ngồi yên lặng trong góc tối, đầu cúi gầm, mặt quay vô tường, tôi bước lại gần nhìn kỷ mới nhận ra đại tá Đệ, không biết đại tá lúc đó đang nghỉ gì mà hai bờ vai rung lên từng hồi.. tôi chưa kịp hỏi và ông không quay lại mà vẫn biết là tôi “người nhà đâu rồi, sao không đi.. !?” tôi không trả lời, chỉ đứng yên đưa tay chào mà nước mắt muốn rơi!.... Một hình ảnh đại tá Đệ vui tươi bên cạnh Tr/tá Lan vừa đi vừa briefing, như đôi chim gìa dặn hướng về chiếc F-5D cách đây chỉ mới hai tuần… đâu mất rồi!. Hôm đó, tôi hân hạnh được bay wingman với hai xếp lớn và không ngờ rằng, đó cũng là phi vụ cuối cùng trong cuộc đời bay bỗng của mình. Và lần gặp hôm nay, trong tình huống bi thương này cũng là lần cuối với vị đại tá mà tôi hằng kính mến…

(trích đoạn hồi ký “ Những khúc quanh đen tối “)

Lê Phiếu FB